هرروزه اخبار رسانه ها و دوستداران میراث فرهنگی از تخریب خانه های قدیمی و تاریخی اعلام می شود . این در حالی است که در تمام دنیا برای حفظ خانه های قدیمی که قدمت و تاریخ کشورشان را نشان می دهد تلاش فراوانی می شود
تاریخ انتشار : ۱۹ مرداد ۱۳۹۵
ریگا کوردستان – سرویس فرهنگی
به گزارش ریگا کوردستان ،هرروزه اخبار رسانه ها و دوستداران میراث فرهنگی از تخریب خانه های قدیمی و تاریخی اعلام می شود . این در حالی است که در تمام دنیا برای حفظ خانه های قدیمی که قدمت و تاریخ کشورشان را نشان می دهد تلاش فراوانی می شود اما متاسفانه در ایران برخی از وراث به خاطر رسیدن به سودهای زیاد حاضر به تخریب و تبدیل این خانه ها به برجها و خانه های چند طبقه هستند .
چیزی نمانده تا آن روزها که چشم باز کنیم و ببنیم در تمام خیابان ها و کوچه ها شهر مان اثری از بناهای تاریخی باقی نمانده و جای آنها را ساختمان های مدرن گرفته است . امروز هم سربرافراشتن ساختمان های بلند را در کنار خانه سار ی اصلانی می بینیم و دلی برای ویران شدن این بنای زیبایی تاریخی نمی سوزد . هر روز که می گذرد انگار ویران کردن این خانه های زیبا راحت تر و بی دردسر تر می شود . امید است گوش هایمان به شنیدن خبر تخریب خانه های تاریخی عادت نکند و دلمان دیگر از چنین وقایعی ریش نشود !
حفاظت از میراث فرهنگی یک مطالبه اجتماعی شده است و حتی افرادی هستند که برای حفظ بنای تاریخی خود وام گرفته اندو قسط می دهند.
ایجاد حساسیت در بین مردم و رسانه ها می تواند بسیاری از تخریب نجات دهد . کوتاهی مالکان و بی‌توجهی متولیان میراث فرهنگی در آستانه تخریب قرار گرفته‌اند. چنانچه ساری اصلانی یکی از بناهایی است که باوجود ارزش‌های معماری اما بی توجهی به آن شده است.
گرد و غبار فراموشی بر روی خانه تاریخی کنگاور نشسته و سرنوشت مرمت و حفظ این بنا نامعلوم است. خانه تاریخی از جاذبه های کرمانشاه و کنگاور است که در بین برج های سیمانی و نافرم گمشده و بازدید از آن چندان آسان نیست. متاسفانه خا نه ساری اصلانی ثبت ملی شده که سال‌هاست، رها شده ؛ این بنا از نظر سلامت و در وضعیت مطلوبی نیست و اگر بزودی چاره ای جهت حفظ و مرمت آن اندیشیده نشود شاهد از دست رفتن آخرین بازمانده نسل خانه های سنتی کنگاور خواهیم بود .
خانه قدیمی ساری اصلانی در مرکز شهر کنگاور ( رو به روی مسجد جامع ) در محله قدیمی عمارت واقع شده است . تاریخ احداث این بنای زیبا اواخر دوره قاجاریه باز می گردد . این بنا متعلق به مالک خصوصی ( ورثه مرحومه قمر تاج ساری اصلانی ) و اداره اوقاف است .
این بنا دارای تزئینات آجری با طرحهای متنوعی بربدنه است بیشتر سطوح داخلی بنا پوشیده از آجر است که در بالای پنجره ها وسردرها شکل تزئینی بخود گرفته است نمای داخلی دیوار حیاط نیز ترکیبی از تزئیینات آجری و سطوح گچی است . طرح پلان نمونه ی خانه های بومی کنگاور بوده و دارای عناصری چون : اتاق ، تالار، حیاط ، ایوان و سردر می باشد . در ضلع شمالی صحن پلکان دوطرفه ای از جنس سنگ وجود دارد که عنصر اتصال تالار و اتاقهای طبقه دوم به صحن است . شکل این پلکان بسیار شبیه به پلکان دو طرفه معبد آناهیتاست که می توان ابعاد ، نسبت و شیب آنها را با هم مقایسه نمود . بنظر می رسد که منبع الهام این پلکان معبد آناهیتا بوده است.
بیشتر مصالح این خانه چون دیگر بناهای بومی کنگاور خشت و آجر بوده و سقف ها با تیر و تخته وکاه گل پوشش یافته اند. در ساخت صفه ی ایوان از سنگ استفاده شده و کف حیاط با قلوه سنگ مفروش شده است و در ساخت عناصری چون حوض ، کانال، ازاره و پایه ستون ؛ کلیه درها و پنجرهه ا از چوب و ستون ایوانها از چوب است تنها در ساخت نرده ها و اجزاء کوچک دیگری آهن استعمال شده است .
این بنا در معرض خطر تخریب ناشی از زلزله و دیگر عوارض طبیعی و انسانی و همچنین تخریب و نوسازی توسط مالکان می باشد که باعث از بین رفتن بافت قدیمی و با ارزش تاریخی شهرمان می شود . وظیفه ای که اکنون بردوش ماست حفظ ، نگهداری و مرمت این بناها و رسیدن به معماری پایدار است. می توان با مرمت و احیا این بنای تک در کنگاور آن را به مهمانسرا و حتی پایگاه معبد آناهیتا باشد برای جذب هر چه بیشتر گردشگر به شهرستان کنگاور .
مریم طاهرآبادی /کارشناس ارشد باستان شناسی
